Słupy konstrukcyjne – rodzaje i zastosowanie
Słupy konstrukcyjne są podstawą budowania hal wielkopowierzchniowych. W obecnych czasach stosuje się słupy żelbetowe, słupy stalowe lub konstrukcje mieszane – hybrydowe, wykorzystujące obie te technologie. Konstrukcje żelbetowe charakteryzuje duża wytrzymałość na obciążenia statyczne i dynamiczne, są ogniotrwałe i odporne na korozje. Stosuje się je w obiektach, które muszą spełniać rygorystyczne wymogi przeciwpożarowe. W zdecydowanej większości przypadków, słupy żelbetowe dostarczane są w prefabrykowanej formie – jest to poważne przedsięwzięcie logistyczne, jednakże częściej spotykane niż wylewanie słupów na miejscu.
Do tworzenia konstrukcji hal używa się również słupów stalowych – ich koszt jest mniejszy niż słupów betonowych, produkcja jest szybsza i mniej kosztowna. Moduły stalowe są łatwiejsze w montażu i często stosowane są również jako elementy konstrukcji dachu. Aby zwiększyć poziom ogniotrwałości, do zabezpieczenia słupów stosuje się specjalne pianki lub farby, podnoszące ten stan.
Gęste umieszczenie słupów z pewnością przyczynia się do poprawy stabilności całej konstrukcji hali, jednakże w halach magazynowych gęsta siatka słupów może być nielada wyzwaniem przy organizacji przestrzeni do składowania i transportu. Poprawę gęstości i rozstawu słupów może przynieść zastosowanie konstrukcji kratownicowej, pozwalającej na uzyskanie optymalnej siatki filarów, co ułatwia organizację regałów i ruchu w hali.
Przeczytaj także: Gitterbox – zastosowanie i sposoby oznakowania
Uderzenia w słupy – skutki i problemy
Słupy są elementem, bez którego niemożliwe jest zbudowanie hali wielkopowierzchniowej tak samo jak niemożliwe jest prowadzenie optymalnego magazynu bez użycia wózków widłowych. Jednakże połączenie wózków i słupów, jak wiele zarządców hal doskonale wie, może być niebezpieczne, a z pewnością problematyczne.
Objętościowe towary, konieczność zachowania ostrożności, jazda tyłem, ruch pieszych, konieczność wykonania prac w sposób szybki i efektywny – to wszystko sprawia, że operatorzy muszą mieć „oczy dookoła głowy”. Co się stanie jeśli stracą czujność? Mogą na przykład uderzyć wózkiem w słup konstrukcyjny hali.
Uderzenie wózkiem widłowym w słup konstrukcyjny prowadzi nie tylko do mikrouszkodzeń wizualnych, może również spowodować zachwianie stabilności słupa, a co za tym idzie – dachu. Nawet niewielkie, ale wielokrotne uderzenia mogą spowodować zmniejszenie wytrzymałości słupa i doprowadzić do tragedii. Co więcej, przy nagłym zderzeniu ze słupem, brak amortyzacji uderzenia wpływa również na operatora. Naciągnięte kręgi szyjne, nadwyrężony kręgosłup, a nawet uderzenia mechaniczne – to wszystko negatywnie wpływa na zdrowie fizyczne naszego cennego pracownika.
Sposoby na zabezpieczenie słupów
Aby zabezpieczyć filary czy kolumny przed zderzeniami, stosuje się osłony słupów. Wśród odbojnic do słupów konstrukcyjnych można stosować:
- odbojnice drewniane
- odbojnice stalowe
- odbojnice polimerowe
- odbojnice piankowe
Jakie są główne różnice pomiędzy tymi odbojnicami i czym kierować się przy wyborze odpowiedniego rozwiązania?
Odbojnice drewniane
Odbojnice drewniane składają się najczęściej z dwóch elementów konstrukcyjnych – elementu drewnianego i stalowego narożnika, chociaż występują również w postaci samych drewnianych kloców (jak na zdjęciu powyżej). Te odboje są bardzo ekonomicznym rozwiązaniem i niegdyś powszechnie stosowanym.
Zalety
- Tanie rozwiązanie
- Dobre jako blokada wjazdu
Wady
- Szybko ulegają zniszczeniom wizualnym
- Są niskie, nie zabezpieczają na całej wysokości
- Naprawa jest trudna i niewygodna
- Brak amortyzacji energii zderzenia
- Trudne w utrzymaniu czystości
- Nieodpowiednie do branży HoReCa
- Konieczność kotwienia w posadzce
Odbojnice stalowe
Odbojnice stalowe to najpopularniejszy sposób na zabezpieczenie słupów w halach przemysłowych. Mnogość rozmiarów oraz produkcja według specjalnych wymogów klienta sprawia, że są one szeroko stosowane zarówno przez zarządców hal wielkopowierzchniowych jak i niewielkich warsztatów czy magazynów. Stosowanie odbojnic wokół słupów ma jednak swoje wady. Ich konstrukcja wymaga kotwienia w posadzce, a także stworzenia strefy buforu pomiędzy słupem a odbojnicą. Jako że w halach często „walczymy” o każdy metr kwadratowy powierzchni, gęstość rozmieszczenia wyposażenia i towarów często uniemożliwia łatwe manewrowanie wózkiem. Dochodzi wówczas często do przypadkowych obtarć takiej stalowej odbojnicy – farba odpryskuje, ocynk (jeśli jest) kruszy się, osłona koroduje i zmniejsza się jej wytrzymałość. Konieczne jest zatem jej odnawianie i malowanie, a częste naprawy zabierają nasz czas i pieniądze. Co więcej – w przypadku mocnych uderzeń, odbojnica jest wyrywana z posadzki, a jej osadzenie na nowo wymaga naprawy podłogi lub kotwienia w innym miejscu. Odbojniki stalowe to zatem ekonomiczne i z pewnością zabezpieczające rozwiązanie, które jednak wymaga prac renowacyjnych, a jego wymiana na nowe wiąże się z dużą ilością czasu i wydanym budżetem.
Zalety:
- Ekonomiczne rozwiązanie
- Kolor widoczny z daleka
- Duża odporność na uderzenia
Wady:
- Konieczność odnawiania i malowania
- Przy wymianie konieczność łatania posadzki
- Brak osłony przed widłami wózka
- Przy mocnych uderzeniach osłona jest „wyrywana” z posadzki
Osłony polimerowe
Osłony polimerowe to nowoczesna, ciekawa alternatywa dla odbojnic stalowych czy drewnianych, niewolna jednak od wad. Polimerowe osłony słupów cechuje łatwość w montażu, demontażu czy wymianie, lepsza amortyzacja uderzenia oraz ochrona na całej powierzchni słupa, co zabezpiecza przez uszkodzeniami spowodowanymi także widłami wózka. Osłony polimerowe będą doskonałe w przypadku uszkodzeń bocznych, pod niewielkim kątem, gdyż nie ulegają zadrapaniom tak łatwo jak odbojnice malowane, nie jest konieczna renowacja ich powierzchni, spawanie czy malowanie. Specjalna konstrukcja wewnątrz odbojnicy pozwala na amortyzację uderzenia, a także pochłanianie powstałej energii kinetycznej. Odbojnice te jednak nie są niezniszczalne – mocne uderzenie, jadącym z dużą prędkością, ciężkim wózkiem pod kątem 90° może zniszczyć osłonę. Jest to jednak kwestia dużo prostsza do naprawienia, gdyż wymaga jedynie wymiany modułu na nowy. Do tej czynności niewymagane są żadne specjalistyczne ekipy montażowe ani narzędzia. Osłonę montuje się bezpośrednio do słupa przez specjalne pasy z mocną klamrą zapadkową.
Zalety:
- Brak konieczności malowania i odnawiania
- Niemontowane do posadzki
- Prosty montaż i demontaż we własnym zakresie
- Łatwa wymiana na nowe
- Odporne na zarysowania
- Zabezpieczają słup na całej powierzchni także przed widłami wózka
- Zajmują mniej miejsca niż osłony montowane do posadzki
Wady:
- Nie są niezniszczalne
- Wymagające większego budżetu przy jednorazowym wdrożeniu
Osłony piankowe – ochrona pracownika przed kontuzjami
W poprzednich akapitach opisaliśmy jakie są metody na ochronę słupa przed uderzeniami wózkiem widłowym, jednak co w sytuacji gdy filary znajdują się na halach, w których odbywa się przede wszystkim praca ręczna? Ile razy Twoim pracownikom zdarzyło się podczas podnoszenia pojemnika, schylania się czy pakowania, uderzyć nieopatrznie głową czy łokciem w twardy betonowy czy stalowy słup. Optymalnym rozwiązaniem, aby poprawić bezpieczeństwo pracowników jest zastosowanie piankowej osłony słupa. Piankowe osłony szyte na wymiar słupa stanowią doskonałą amortyzację uderzeń i poprawiają komfort pracy.
Przeczytaj także: Znakowanie regałów magazynowych – o tym nie zapomnij!
Podsumowanie
Wybór odpowiedniego zabezpieczenia słupa w hali przemysłowej powinien być przemyślany i dostosowany do warunków panujących w zakładzie, wagi i prędkości wózków, a także wielkości i umiejscowienia danego słupa.
